พุทธธรรม (ฉบับเดิม) (๒๕๑๔) โดย พระคุณเจ้าประยุทธ์ ปยุตฺโต [PDF]

ผมไม่เคยคิดว่าตนเองเป็นชาวพุทธเลยในวัยเด็ก. ครั้งหนึ่งอาของผม (ชอบสะสมพระเครื่อง) พาผมเข้าไปนมัสการพระเกจิเถราจารย์ชื่อดังของจังหวัดท่านหนึ่ง ด้วยความอุตสาหะยิ่ง แต่ต้องผิดหวังเมื่อได้ยินแต่ผรุสวาจาของท่าน อันเกินกว่าจะเชื่อได้ว่า ท่านจะเป็นอย่างที่ท่านหรือศิษย์ของท่านอวดอุตริเอาไว้ -- ทุกวันนี้รูปสังขารของท่านยังถูกใช้เป็นอุปกรณ์ในการทำเงิน. แต่เมื่อผมเข้ามาเรียนในกรุงเทพฯ แล้วมาพบหนังสือเล่มนี้ในขณะอยู่ชั้นม.ต้น ทำให้ผมทึ่งในความเป็นเหตุเป็นผลของพุทธธรรม (ในความที่ไม่ใช่ศาสนาเชิงวัฒนธรรม) อย่างที่ผมไม่เคยรับรู้มาก่อน จนผมกล่าวได้อย่างมั่นใจมาจนทุกวันนี้ว่า ผมเป็นพุทธศาสนิกชนผู้พยายามตระหนักและแสวงหาอิสรภาพในโลกภายในของตน. ผมจำครั้งแรกที่อ่านหนังสือเล่มนี้ได้ว่า ผมอ่านอย่างพินิจพิเคราะห์อย่างไร. บางหน้าผมใช้เวลาอ่านนานกว่าครึ่งชั่วโมง และอ่านทวนเล่มซ้ำอยู่หลายๆรอบ.

ท่านประยุทธ์ ปยุตฺโตเปิดโลกทัศน์ของพุทธศาสนาอย่างที่เป็นจริงในพระไตรปิฎก (โดยเฉพาะอภิธรรมปิฏก) โดย. . .

ท่านทำการตัดสิ่งเจือปนที่แฝงอยู่ในพระคัมภีร์ให้เหลือแต่สารัตถะของพระวจนะเริ่มต้นเท่านั้น. วิธีการอธิบายธรรมจากเหตุไปผล (causes and effects) ของท่านก็แตกต่างโดยสิ้นกับการสอนพุทธศาสนาที่ปรากฏอยู่ทั่วไปทั้งในระบบการศึกษาหรือในตำราทั้งหลายก่อนนี้. ท่านประยุทธ์ ปยุตฺโตได้กรุณาเริ่มแสดงมัชเฌนธรรม ด้วยภาษาที่เข้าใจได้โดยง่าย ในธรรมชาติอย่างที่เป็นอยู่ของสรรพสิ่ง (ธรรมธาตุ) โดยแยกแยะองค์ประกอบของเบญจขันธ์ทั้งหมดให้เห็น รวมทั้งสามัญลักษณะของไตรลักษณ์ อันเป็นธรรมฐิติของสัตตะทั้งปวง. ท่านยังอธิบายถึงอุปทานขันธ์ที่ก่อให้เกิดความเห็นผิดว่าสิ่งเหล่านั้นเป็นเที่ยง และแสดงกระแสความสัมพันธ์ของกระบวนการทั้งหมดอย่างครบถ้วนในปฏิจจสมุปบาท ก่อนที่จะนำไปสู่ระบบทางมัชฌิมาปฏิปทา หรือวิถีปฏิบัติสายกลางที่จะนำเราไปสู่อิสรภาพในบั้นปลาย.

เมื่อได้ศึกษาจากหนังสือเล่มนี้ เราจะพบว่า พุทธศาสนาเป็นศาสนาเพื่อการปฏิวัติความคิดของมนุษย์โดยแท้ -- ไม่ใช่ศาสนาเพื่อสะกดให้ยอมจำนนต่อโชคชะตาในสภาพชีวิตของตน หรือให้ลุ่มหลงโดยการติดสินบนพระ-ติดสินบนเจ้าเพื่อหวังให้ได้อนาคตที่ดีขึ้น แต่เพื่อให้เข้าใจในตนเองอย่างแท้จริงต่างหาก -- อีกทั้งมีแนวปฏิบัติที่จะยกระดับภาวะจิตใจของเราให้สูงกว่าความเขลาและความงมงายทั้งหลายที่เกิดจากทั้งภายในและภายนอก. ทำให้เราเข้าใจโดยแจ้งแล้วว่า สภาพปรากฏของอาการทั้งหลายที่เราเห็นผู้คนในสังคมและผู้ครองจีวรจำนวนมาก ที่บอกว่าตนเองนับถือพุทธ ดังที่ถือปฏิบัติกันอยู่นั้น จะนับว่าเป็นพุทธอย่างแท้จริงได้หรือไม่. หนังสือเล่มนี้จึงมีค่ามากไม่เพียงแต่สำหรับคนไทย แต่รวมถึงมนุษยชาติทั้งปวง เพราะเป็นการนำเสนอพุทธศาสนาอย่างที่เป็นจริงและเป็นระบบ อันจะนำทางชีวิตให้ไปสู่การหลุดพันจากพันธนาการของสิ่งที่เหนี่ยวรั้งทั้งปวง. เช่นนี้แล้วเราจะไม่ศึกษาหนังสือเล่มนี้ได้อย่างไรกันเล่า. . .

ผมแนะนำฉบับเดิมนี้ให้อ่าน มากกว่าที่จะแนะนำฉบับขยายความ เพราะกระชับและเข้าใจได้โดยง่าย ก่อนที่จะไปอ่านฉบับขยายความต่อไป (หากอยากที่จะอ่านอีก) -- และด้วยเกรงว่า ใครที่อ่านฉบับขยายความก่อน อาจหลงอยู่ในรายละเอียดที่มากล้น จนลืมประเด็นหลักที่กำลังศึกษาไปครับ. ยังมีหนังสือเกี่ยวกับพุทธศาสนาจำนวนมากที่ผมได้อ่าน แล้วจะค่อยทะยอยเอามาให้อ่านกันครับ.

ดาวน์โหลด ฉบับเต็ม PDF >>> https://drive.google.com/file/d/0B-IkyUou3dP0RlRKUGlkVm5SVDg/view?usp=sharing

ปล: ท่านประยุทธ์ ปยุตฺโต อาพาธมาเป็นเวลานานมากแล้ว ผมได้เพียงแต่หวังว่าท่านจะหายเพื่อเป็นเสาหลักในการธำรงพุทธศาสนาต่อไป. ขอนมัสการพระคุณของท่าน ที่ให้ธรรมทานแก่ผู้ที่ยังเขลาแต่มีจิตมุ่งมั่นที่จะศึกษาธรรม.